قراء سبعهقرای سبعه به هفت تن از مشهورترین قاریان صاحب قرائت مخصوص اطلاق می شود. ۱ - پیشینهعدهای از مسلمانان در اوایل قرن دوم هجری (دوره تابعان و پیروان آنان) در صدد ضبط قرائات قرآن برآمدند و آن را علمی جدا و مستقل انگاشتند که مورد نیاز مسلمانان بود؛ همانند علم حدیث و تفسیر. این گروه در فن قرائت و مسائلی درباره آن شهرت چشمگیری داشته‌اند و هفت تن از آنان به دلیل کاردانی و حسن شهرت «قرای سبعه» نام گرفتند و از دیگران ممتاز و بازشناخته شدند که اسامی آنان به ترتیب ذیل است. ۲ - اسامی قرای سبعه۱. ابن عامر؛ ابو نعیم (ابو عمر، ابومحمد، ابوعبدالله، ابوموسی، ابوعثمان، ابومغیث) عبدالله بن عامر یحصبی دمشقی (۲۱-۱۱۸ق)، از بزرگان تابعین و قاضی دمشق بود؛ ۲. ابن کثیر؛ ابو معبد (ابوسعید، ابوبکر، ابوالصلت) عبدالله بن کثیر داری مکی قرشی (۴۵-۱۲۰ق)، از زمره تابعین بوده و از عبدالله بن زبیر و دیگران استماع کرده است؛ ۳. ابوعمرو؛ زبان (یحیی، عثمان، محبوب) بن علاء بن عمار بن عبدالله بصری مازنی (۷۰-۱۵۴ق)؛ ۴. حمزة؛ ابوالحسن (ابوعماره) حمزة بن حبیب بن عمارة بن اسماعیل زیات تمیمی کوفی (۸۰-۱۵۶ق)؛ ۵. عاصم؛ ابوبکر عاصم بن ابی النجود ابن بهدله کوفی مولی بنی خزیمه (م ۱۲۷ق)؛ ۶. کسائی؛ ابوالحسن علی بن حمزة بن عبدالله بن بهمن بن فیروز (فزلر) اسدی کوفی معروف به کسائی (م ۱۷۹ یا ۱۸۹ق)، مکی می‌گوید: کسائی در ایام مامون به این عده اضافه شد و قبل از آن، یعقوب حضرمی به عنوان نفر هفتم محسوب می‌شد و ابن مجاهد در حدود سال ۳۰۰ هجری این جابجایی را انجام داد؛ ۷. نافع؛ ابوعبدالله (ابو رویم، ابوالحسن، ابوعبدالرحمن) نافع بن عبدالرحمان بن ابی نعیم مولی جعونة بن شعوب (شعیب) لیثی مدنی (م ۱۶۹ یا ۱۷۹ق)، اصل او از اصفهان است. از میان هفت نفر، فقط ابن عامر و ابوعمرو، عرب هستند. ۳ - تعبیر دیگردر کتاب‌های علوم قرآنی از قرای سبعه به «ائمه سبعه» و «قرای هفتگانه» نیز تعبیر می‌شود. [۲]
زرقانی، محمد عبد العظیم، ۱۹۴۸- م، مناهل العرفان فی علوم القرآن، ج۱، ص۴۵۳.
[۴]
ابو زرعه، عبد الرحمان بن محمد، - ۴۱۰ق، حجة القراءات، ص۵۱.
۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «قرای سبعه». |